Prusy. Pięć wieków – Grzegorz Kucharczyk

Tytuł: „Prusy. Pięć wieków”
Autor: Grzegorz Kucharczyk
Wydawcy: Wydawnictwo Bellona, Fundacja Historia i Kultura
ISBN: 978-83-11-15991-4
Oprawa: twarda
Liczba stron: 831

Prusy, które wyrosły z Brandenburgii i ziem Zakonu Krzyżackiego, niegdyś odebranych pogańskiemu ludowi Prusów, w XVIII wieku stały się jednym z najważniejszych państw niemieckich. Umocniły swą potęgę dzięki zwycięstwom w wojnach śląskich, udziałowi w rozbiorach Rzeczypospolitej oraz w XIX wieku pokonaniu Austrii i Francji. W 1871 r. pruska dynastia Hohenzollernów objęła tron nowo utworzonego Cesarstwa Niemieckiego. Prusy jako część Niemiec przetrwały do 1945 r., gdy w wyniku drugiej wojny światowej ich terytorium w znacznej części przypadło Polsce i ZSRR.

Prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu podjął się syntetycznego opracowania dziejów państwa Hohenzollernów od XVI do XX wieku, którego losy wielokrotnie dramatycznie wiązały się z historią Polski. To próba nowego spojrzenia na te dzieje. Autor kładzie nacisk na historię polityczną, ale również uwzględnia najważniejsze aspekty dotyczące kultury, społeczeństwa i gospodarki. Tekst jest wzbogacony o ramki prezentujące osoby i ciekawostki związane z tematyką poszczególnych rozdziałów. Książka zawiera liczne ilustracje i mapy.

„Inte­gra­cja i moder­ni­za­cja – to dwa słowa klu­cze, bez któ­rych nie spo­sób zro­zu­mieć histo­rii Prus. Jak poka­zy­wał jed­nak przy­kład Pola­ków, któ­rzy pod koniec XVIII wieku nie z wła­snej woli dostali się w obręb pań­stwa Hohen­zol­ler­nów, nie zawsze były to pro­cesy wobec sie­bie kom­ple­men­tarne. Im wię­cej pań­stwo pru­skie wpro­wa­dzało na obszary zaboru pro­ce­sów moder­ni­za­cyj­nych (np. akcję uwłasz­cze­nia chło­pów czy Kul­tur­kampf), tym trud­niej było Berli­nowi na tych zie­miach osią­gnąć cel inte­gra­cyjny. Należy ponadto zwró­cić uwagę, że zwią­zek mię­dzy moder­ni­za­cją a roz­ro­stem tery­to­rial­nym Prus nie prze­bie­gał według quasi-impe­rial­nego wzorca: cen­trum – pery­fe­rie. Jeśli przez te ostat­nie rozu­mieć anek­to­wane przez Ber­lin obszary, to nie­jed­no­krot­nie dawały one impuls moder­ni­za­cyjny, a nie odwrot­nie. Dość przy­wo­łać przy­kład Ślą­ska przy­łą­czo­nego manu mili­tari w 1740 roku oraz Nad­re­nii i West­fa­lii zaję­tych przez Prusy w wyniku usta­leń kon­gresu wie­deń­skiego. Był taki czas, że nie­mal trzy czwarte dzi­siej­szego obszaru Pol­ski wcho­dziło w skład Prus. Monar­chia Hohen­zol­ler­nów nale­żała do ini­cja­to­rów roz­bio­rów Pol­ski, z któ­rymi w sen­sie geo­po­li­tycz­nym, ale i kul­tu­ro­wym borykać się musimy do dzi­siaj. A jednak ciągle panuje u nas dziwna niechęć, swego rodzaju odmowa wiedzy na temat historii Prus” – pisze we wstępie do książki prof. Grzegorz Kucharczyk.

O autorze:
Grzegorz Kucharczyk – profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Historii PAN oraz Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim. Autor kilkudziesięciu monografii naukowych poświęconych historii Prus i Niemiec w XIX i XX wieku oraz dziejom stosunków polsko-niemieckich oraz historii myśli politycznej. Zajmuje się również historiąXX-wiecznych ludobójstw. Napisał m.in.: „Prusy, Rosja i kwestia polska w myśli politycznej Constantina Frantza 1817–1891” (Warszawa 1999), „Cenzura pruska w Wielkopolsce w okresie zaborów” (Poznań 2001), „Pierwszy Holocaust XX wieku” (Warszawa 2004), „Niemcy i racja stanu. Myśl polityczna Jacquesa Bainville’a” (Warszawa 2005), „Hohenzollernowie” (Poznań 2016), „Długi Kulturkampf. Pruskie i niemieckie wojny kulturowe przeciw Polsce 1795-1918” (Warszawa 2020). Publikował m.in. na łamach „Zeitschrift für Ostmitteleuropa – Forschung” i „Jahrbuch für die Geschichte Mittel- und Ostdeutschlands”. Jest współautorem i redaktorem wielotomowej „Historii Prus” powstałej w IH PAN.

Seminarium Instytutu Pileckiego poświęcone książce „Prusy. Pięć wieków” z udziałem prof. Marka Cichockiego.

Tekst Grzegorza Kucharczyka „Czy zaborcy zmodernizowali Polskę?” zamieszczony w Roczniku Teologia Polityczna nr 12.

Spis Treści

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!