Wykuwanie Europy Środkowej. Relacja z debaty polsko-słowackiej

W środę, 21 września w siedzibie Teologii Politycznej przy ul. Koszykowej odbyło się spotkanie pt.: „Wykuwanie Europy Środkowej”. W debacie udział wzięli Juraj Šúst i Paweł Ukielski. Rozmowę poprowadził Karol Grabias. Transmisję zapewnił serwis Blogpress.

Prowadzący spotkanie rozpoczął od słów powitania wszystkich zebranych gości na pierwszej w historii Teologii Politycznej debacie polsko-słowackiej, która ma być odpowiedzią na narastające pytania o przyszłość Europy Środkowej w obliczu toczącej się wojny w Ukrainie i związanych z nią konsekwencji dla regionu. Wprowadziwszy słuchaczy w kontekst wydarzeń, wokół których ukierunkowana została debata, Karol Grabias zadał pytanie prelegentom o prawdopodobieństwo realizacji idei dwóch słowackich intelektualistów – wyrażonej w manifeście politycznym – o zwrocie Bratysławy ku Warszawie w odpowiedzi na brak gwarancji bezpieczeństwa ze strony Berlina. W odpowiedzi na to pytanie, Juraj Šúst wskazał Polskę jako możliwego sojusznika Słowacji, a także zwrócił uwagę na katastrofalny stan polityki zagranicznej Niemiec, czego dowodzą ostatnie miesiące. Co istotne, filozof zwrócił również uwagę na panujący wśród Słowaków strach przed eskalacją konfliktu do wojny polsko-rosyjskiej, do której Polska ma się przygotowywać.

Juraj Šúst wskazał Polskę jako możliwego sojusznika Słowacji, a także zwrócił uwagę na katastrofalny stan polityki zagranicznej Niemiec

Paweł Ukielski podkreślił natomiast, że choć pozycja Niemiec nie jest tak znacząca jak była jeszcze rok temu – wciąż pozostaje silna. Z kolei pozycja Polski po 24 lutego zauważalnie wzrosła i jeśli przywódcy polityczni Polski wykorzystają tę okazję, ma ona szansę stać się liderem regionu Europy Środkowej, o co od wielu lat się starała. Należy jednak postawić pytanie, co Polska może zaoferować krajom Europy Środkowej i czy będzie potrafiła skorzystać z tych nowych uwarunkowań politycznych.

Juraj Šúst, w odpowiedzi na pytanie o stosunek Słowaków do Polski jako do potencjalnego lidera Europy Środkowej wskazał, iż konserwatywna część Słowacji popiera bliższą współpracę z Polską. Odmienne stanowisko zajmują natomiast kręgi liberalne.

W trakcie debaty została poruszona również kwestia odmiennego postrzegania problematyki krajów Europy Środkowo-Wschodniej na Zachodzie. Paweł Ukielski zaznaczył, iż moment, w którym obecnie znajduje się Europa Środkowo-Wschodnia jest szansą na zmianę postrzegania jej przez Zachód, szansą na ponowne jej odkrycie, a przede wszystkim – Ukrainy. Jest to ogromna zmiana, gdyż do tej pory Ukraina była postrzegana jako nieco inna Rosja. Teraz natomiast zdobywa swoje miejsce w imaginarium zachodnim. Ponadto zostało uwypuklone, iż kierowane ku krajom zachodnim ostrzeżenia przed Rosją, które do tej pory były bagatelizowane i uznawane za przejaw rusofobii krajów Europy Środkowo-Wschodniej, okazały się być wynikiem realpolitik i zdają się być wreszcie usłyszane. Palącym problemem pozostaje zróżnicowane podejście do wojny, którą kraje Europy Środkowej, kraje skandynawskie czy anglosaskie chcą za wszelką cenę wygrać, jeśli już są do niej zmuszeni. Francja i Niemcy zrobią z kolei wszystko, aby jak najszybciej ją zakończyć. Paweł Ukielski podkreślił jednak, że pragnienie zwycięskiej wojny dominuje.

Czy na Słowacji, tak samo jak w Polsce, panuje ogólnie pozytywne nastawienie względem możliwości współpracy z UK i USA? Jak widzi to konserwatywny Słowak? Z odpowiedzi Juraja Šústa wynika, że największy niepokój związany jest z rozpowszechnianiem progresywizmu przez USA pod rządami Joe Bidena. Jednocześnie z USA związana jest pewna nadzieja na przywrócenie balansu w Europie poprzez wzmocnienie pozycji Europy Środkowej i zmniejszenie dominującej roli Niemiec i Francji.

Weronika Maciejewska 

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych 52 numerów TPCT w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!