Antonina Karpowicz-Zbińkowska: Ensemble Cantilena Antiqua, Canticum canticorum

Najbardziej charakterystyczną cechą tej płyty jest konstrukcja oparta na zderzeniu surowego i ascetycznego chorału gregoriańskiego z niezwykle zmysłowo i orientalnie brzmiącymi hymnami i sekwencjami, brzmiącymi niczym z baśni tysiąca i jednej nocy

Wspominałam już wcześniej, że muzyka dawna, jest rodzajem sztuki współczesnej, kreacją, a także ucieleśnieniem wyobrażeń danego artysty czy muzykologa na temat dawnych czasów. Szczególnie zaś dotyczy to muzyki średniowiecznej, o której wiadomo najmniej jak naprawdę brzmiała w swoich czasach.

Taką współczesną kreacją jest płyta zespołu Ensemble Cantilena Antiqua Canticum canticorum il simbolo sacro dell'amore nella tradizione musicale medioevale, XII - XIII sec. Płyta ta jest zbiorem średniowiecznych utworów opartych na tekście Pieśni nad pieśniami, bądź w jakiś sposób nawiązujących do tej księgi biblijnej.

Najbardziej charakterystyczną cechą tej płyty jest konstrukcja oparta na zderzeniu surowego i ascetycznego chorału gregoriańskiego z niezwykle zmysłowo i orientalnie brzmiącymi hymnami i sekwencjami, brzmiącymi niczym z baśni tysiąca i jednej nocy. Czy twórcy zamierzali nawiązywać do teorii badaczy średniowiecza, którzy przekonują o przenikaniu kultur w dobie krucjat? Szef zespołu, Stefano Albarello tłumaczy, że starał się opracować te utwory w duchu żywych wciąż tradycji muzycznych: sefardyjskiej i maronickiej. Rzeczywiście dodał do średniowiecznych melodii tradycyjne, wschodnie instrumentarium.

Jednak ciekawy jest zwłaszcza osiągnięty na tej płycie efekt paradoksu: chorałowe antyfony są utworami opartymi na tekście wziętym dosłownie z księgi Pieśni nad pieśniami, który to tekst aż kipi zmysłowością, zaśpiewany jest jednak dokładnie tak, jak sobie wyobrażamy tradycyjne, mnisze wykonanie chorału, a więc medytacyjnie i ascetycznie.

Zupełnie odwrotna jest sytuacja w przypadku pozostałych utworów: to teksty średniowiecznej poezji religijnej, która wysławia Chrystusa jako Boskiego Oblubieńca i opiewa Kościół – Jego Oblubienicę. A więc tekst Pieśni nad pieśniami został poddany w nich obróbce teologicznej i odczytany w sensie symbolicznym. I właśnie te melodie otrzymały oprawę dosłownie zmysłową, godną wschodniej poezji erotycznej.

A więc biblijny erotyk odziany jest tutaj w szatę mniszej surowości, zaś kuszącą szatę zmysłowości otrzymał tekst stricte teologiczny.

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!