Ignacy Czwartos: „Porachunki osobiste”

Gdzie? 11 kwietnia, 19:00-21:00
Kiedy? Galeria S7, ul. Senatorska 7/5, Warszawa

Ignacy Czwartos w nowym cyklu obrazów prezentowanych na wystawie w S7 pt.:„Porachunki osobiste” portretuje postaci polityków, krytyków i kuratorów związanych pośrednio i bezpośrednio z ocenzurowaniem jego projektu wybranego do reprezentowana Polski na 60. Biennale Sztuki w Wenecji. Ten akt cenzury był bezprecedensowym wydarzeniem w historii polskiego udziału w tej międzynarodowej imprezie. Wyłoniony w konkursie malarski projekt Czwartosa dotyczył historii i pamięci o ataku na Polskę dwóch totalitaryzmów: sowieckiego i niemieckiego. Zatem ocenzurowanie wystawy można traktować jako próbę wymazywania tych obszarów ze zbiorowej pamięci, nie tylko polskiej, ale i międzynarodowej. Dlaczego część polskich elit politycznych i kulturowych, które prowokowały decyzję ministra, nie chce pamiętać o ofiarach dwóch totalitaryzmów lub chce, aby pamięć o tych obszarach była jednowymiarowa, zgodna z przyjętą przez nie narracją historyczną, w której nie ma miejsca np. na żołnierzy antykomunistycznego podziemia? Pytanie to prowokuje następne: o samoidentyfikację tych elit. Nowe obrazy Czwartosa są próbą udzielenia na nie odpowiedzi.

Tytuł wystawy nawiązuje do eseju Leopolda Tyrmanda z 1967 opublikowanego w paryskiej Kulturze po emigracji z komunistycznej Polski, w którym rozlicza się z władzą i środowiskiem tłumiącym jego twórczość. Tyrmand długo nie mógł otrzymać paszportu i wyjechać na Zachód, choć większość członków ówczesnej elity kulturalnej nie miała problemów z wyjazdami w tę i z powrotem. Sytuacja Czwartosa jest, mutatis mutandis, podobna. Płaci on cenę środowiskowego ostracyzmu z powodu antykomunistycznych przekonań, którym daje wyraz w swoim malarstwie. Odmówiono mu udziału w międzynarodowej wystawie, jako w symboliczny sposób odbierając mu Polski paszport. Komunizm w Polsce się skończył, ale przypadek Czwartosa skłania do zadania pytania o istnienie ciągłości pomiędzy tamtejszymi i dzisiejszymi elitami.

Przeczytaj też:

Dariusz Karłowicz: Polskie ćwiczenia z tragiczności świata. Między Niemcami a Rosją

Piotr Bernatowicz: Jak cenzurować sztukę? Kalendarium albo instrukcja 

Pierwsze tłumaczenie „Odpowiedzialności artysty” Jacques'a Maritaina. Zostań Współwydawcą!