W Europie rozpoczyna się otwarta wojna kultur w obrębie samego Zachodu
Polska czy Węgry, cała Europa Środkowa wrzucona zostaje do jednego worka z „globalnym trumpizmem” oraz populistyczną międzynarodówką – pisze prof. Marek. A. Cichocki w felietonie opublikowanym w „Rzeczpospolitej”
Kilka dni temu amerykański dwumiesięcznik Foreign Policy opublikowała artykuł dwóch brytyjskich politologów Seana Hanleya i Jamesa Dawsona pod znamiennych tytułem: Polska nigdy nie była całkiem demokratyczna.
Wybuchł skandal i redakcja zdecydowała się na zmianę tytułu: Polska nigdy nie była tak demokratyczna, na jaką wyglądała. To jednak nie tytuł artykułu może zszokować, lecz jego treść.
Autorzy rozbudowują w nim popularne w zachodniej Europie przekonanie, że Polska czy Węgry, kraje dawnego blogów wschodniego, stały się demokratyczne tylko dzięki UE. To integracja z UE uczyniła z nich demokracje, do czego same nigdy nie byłyby zdolne. Proces integracji Europy Środkowej zakładał zainstalowanie w tych krajach nowego instytucjonalnego porządku, z którego z czasem miała wyłonić się polityczna kultura liberalnej demokracji z właściwymi dla niej normami. Ten projekt się nie powiódł, czego dowodem mają być rządy Fideszu na Węgrzech i PiS-u w Polsce. Czy można było tego uniknąć? Można, stwierdzają politolodzy: „UE mogła naciskać mocniej na bezpośrednią zmianę społeczną i dając takie samo pierwszeństwo reformie podręczników historii do szkół wyższych, wymuszeniu konkretnych rozwiązań w zakresie ochrony mniejszości czy szczegółowemu nadzorowi własności intelektualnej oraz usług finansowych”.
Jest to więc w istocie myślenie w kategoriach czysto kolonialnych. Dla każdego myślącego człowieka z naszej części Europy takie poglądy muszą być szczególnie bolesne, nie do zaakceptowania. Otwierają oczy na to, w jaki sposób jesteśmy dzisiaj widziani czasami przez liberalny mainstream Zachodu.
W Europie rozpoczyna się otwarta wojna kultur w obrębie samego Zachodu. Ponieważ w takiej wojnie fronty muszą być klarowne a ideologie spójne nikt nie będzie zważał na szczegóły i różnice. Polska czy Węgry, cała Europa Środkowa wrzucona zostaje do jednego worka z „globalnym trumpizmem” oraz populistyczną międzynarodówką. I także u nas znajdziemy zwolenników takich jasnych podziałów. Na naszych oczach dokonuje się więc intelektualna robota, której celem jest wyrzucenie naszego regionu poza wąsko zdefiniowany Zachód.
Prof. Marek A. Cichocki
Fot: Robert Laska/Maleman
Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!
(ur. 1966) – filozof, germanista, politolog, znawca stosunków polsko-niemieckich. Współtwórca i redaktor „Teologii Politycznej”, dyrektor programowy w Centrum Europejskim w Natolinie i redaktor naczelny pisma „Nowa Europa. Przegląd Natoliński”. Profesor nadzwyczajny w Collegium Civitas (specjalizuje się w historii idei i filozofii politycznej). Były doradca społeczny Prezydenta RP. Publikuje w prasie codziennej i czasopismach. Razem z Dariuszem Karłowiczem i Dariuszem Gawinem prowadził do 2023 r. w TVP Kultura program „Trzeci Punkt Widzenia”. Autor książek, m.in. „Północ i Południe. Teksty o polskiej polityce, historii i kulturze” uhonorowanej nagrodą im. Józefa Mackiewicza (2019) Więcej>
Autor podcastu „Niemcy w ruinie?”