Cichocki, Gawin, Karłowicz o Miłowicie Kunińskim

9 czerwca w Krakowie zmarł profesor Miłowit Kuniński – historyk filozofii i filozof polityczny, profesor zakładu Historii Filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 2005 roku pełnił także funkcję prezesa Ośrodka Myśli Politycznej, był członkiem redakcji Civitas – studia z filozofii polityki. Miłowit Kuniński urodził się w 1946 roku w Lingen w Niemczech. W latach 60. studiował polonistykę i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. W dziedzinie historii filozofii koncentrował się na filozofii nowożytnej i współczesnej. Był autorem licznych monografii, m.in. Myślenie modelowe w socjologii Maxa Webera i O cnotach, demokracji i liberalizmie rozumnym. Był także współautorem pracy zbiorowej Totalitaryzm a zachodnia tradycja.

Dariusz Karłowicz: Panowie, bardzo smutna wiadomość dla polskiej filozofii, filozofii politycznej w szczególności. Dla nas pan profesor to starszy, bardzo zasłużony i życzliwy kolega, jedna z postaci, której dokonania towarzyszą nam od zawsze. Zanim powiemy o filozoficznej, publicznej działalności profesora, chciałem powiedzieć słowo o stylu, o czymś więcej, czymś przedwojennym w jego postaci. Są osoby będące miarą elegancji i taktu: i w pisaniu, i w zachowaniu. Mam wrażenie, że prof. Miłowit Kuniński do takich ludzi należał. Jednocześnie z całą pewnością nie był to uczony żyjący w wieży z kości słoniowej. Wychował pokolenia studentów, brał udział w życiu filozoficznym, które organizował, ale także w życiu publicznym. Słowo o nim.

Dariusz Gawin: Przez 13 lat był prezesem Ośrodka Myśli Politycznej, krakowskiej instytucji bardzo zasłużonej dla filozofii politycznej i historii idei w Polsce. To środowisko powstało w 1992 roku, przez lata szefował mu prof. Ryszard Legutko. Ośrodek organizował bardzo wiele debat, spotkań, ale ma też absolutnie imponujący dorobek wydawniczy – jego działalność rozciągnęła się już na pokolenie. Miał bardzo wielu współpracowników, książki wydawali tam m.in. Arkady Rzegocki, Zbigniew Stawrowski, Zdzisław Krasnodębski, Marek Kornat, myśmy wydawali książki, ja nawet trzy – w tym sensie nie ograniczał się do krakowskich środowisk, wychodził także do Warszawy.

Profesor Miłowit Kuniński nie był uczonym żyjący w wieży z kości słoniowej

Dziełem Ośrodka jest też znakomita, wielka seria przypominania bardzo ważnych książek w Bibliotece Polskiej Tradycji Politycznej – gdzie wydaje się i Abramowskiego, i Konopczyńskiego: klasykę polskiej myśli politycznej i filozofii politycznej. Głęboki ukłon w stronę wiceprezesa Ośrodka Myśli Politycznej Jacka Kloczkowskiego, który ich wydawaniu poświęcił całe życie. Profesor Kuniński szefował Ośrodkowi, był związany z tym środowiskiem i to bardzo istotny element jego intelektualnej biografii.

Marek A. Cichocki: Może jeszcze słowo o twórczości profesora Kunińskiego. Ona doskonale pokazuje zanurzenie w swojej epoce, pomimo tego, że sam, mam takie wrażenie, był człowiekiem dość wycofanym, jeśli chodzi o bieżącą polityczną. Nie angażował się w nią otwarcie, a jednocześnie w jego tekstach i książkach widać wyraźnie pasję zajmowania się najważniejszymi rzeczami, którymi żyliśmy przez ostatnie 30-40 lat w Polsce. Pracę doktorską napisał o Maxie Weberze – myślicielu, który stawia wielką kwestię związków między religią, etyką i kapitalizmem. W czasach transformacji był to wielki temat, który zajmował umysły Polaków – skrzyżowanie porządku politycznego, porządku rozumu, cnoty i kapitalizmu. Myślę, że on, jako znawca twórczości Dzielskiego i Hayeka, zgodziłby się z etykietą liberalnego konserwatysty. Z pewnością nie był człowiekiem zamkniętym w wieży z kości słoniowej, tak jak powiedziałeś.

Dariusz Karłowicz: Mnie bardzo podoba się tytuł jednego z esejów z głośnego tomu O cnotach, demokracji i liberalizmie rozumnym. Esej jest pod tytułem Czy polskiej polityce jest potrzebna filozofia polityki? Profesor Kuniński omawia tam sześć niebezpiecznych złudzeń polskiej polityki po 1989. Esej zakończony jest bardzo ładnym cytatem: „Polskie państwo potrzebuje polityki świadomej nieusuwalnych uwarunkowań ludzkiej egzystencji i natury sprawowania władzy. Myśl jest nie tylko warunkiem działania, ale przede wszystkim warunkiem przetrwania”. Panie Profesorze, bardzo dziękujemy za tę myśl i za działania.

Program wyemitowany został 24 czerwca 2018 roku na antenie TVP Kultura

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!