Antonia Rosminiego personalistyczna koncepcja prawa - Michał Barański

Niniejsza książka próbuje umieścić dorobek rosminiański na tle współczesnego personalizmu; autor uważa Rosminiego za najwybitniejszego nowożytnego filozofa chrześcijańskiego — wielkiego systematyka na miarę św. Tomasza z Akwinu. Od analitycznego omówienia dzieł Rosminiego z zakresu filozofii prawa ważniejsza jest myśl przewodnia tego studium: tylko osoba zawiera konstytutywne elementy prawa — jest jego podmiotem i przedmiotem zarazem, tak jak w wojtyliańskiej gnoseologii osoba jest i podmiotem, i przedmiotem poznania.

Michał Barański

Antonia Rosminiego personalistyczna koncepcja prawa

Wydawnictwo Naukowe Semper

2016

Od Wydawcy

Studium na temat personalistycznej koncepcji prawa Antonia Rosminiego — włoskiego filozofa i teologa, żyjącego w latach 1797-1855, beatyfikowanego przez papieża Benedykta XVI w 2007 r. — jest trzecią monograficzną pracą w języku polskim o filozofii społecznej tego myśliciela, obok publikacji Pawła Borkowskiego Podstawowe normy społeczno-polityczne w systemie filozoficznym Antonia Rosminiego oraz rozprawy habilitacyjnej Krzysztofa Wroczyńskiego Prawo wobec moralności. Antonia Rosminiego koncepcja filozofii prawa. Niniejsza książka próbuje umieścić dorobek rosminiański na tle współczesnego personalizmu; autor uważa Rosminiego za najwybitniejszego nowożytnego filozofa chrześcijańskiego — wielkiego systematyka na miarę św. Tomasza z Akwinu. Od analitycznego omówienia dzieł Rosminiego z zakresu filozofii prawa ważniejsza jest myśl przewodnia tego studium: tylko osoba zawiera konstytutywne elementy prawa — jest jego podmiotem i przedmiotem zarazem, tak jak w wojtyliańskiej gnoseologii osoba jest i podmiotem, i przedmiotem poznania. Rekonstrukcja obiektywizmu w poznaniu i realizmu w ontologii, jaką prezentuje Rosmini, jest ciągle nieodkrytym przez myśl europejską powrotem do źródeł filozofii, do philosophia perennis — do antycznych i średniowiecznych korzeni naszej kultury. Łączność filozofii praktycznej i filozofii teoretycznej, która została zakwestionowana w epoce nowożytnej, a zanikła w postmodernizmie, powraca w pełnym blasku, w szczególny sposób w rosminiańskiej etyce, filozofii prawa i nauce o szczęściu (eudajmonologii), które łączą się z bytem i jego poznaniem. Choć potrzebujemy wielu prac, aby polskiemu Czytelnikowi przybliżyć filozofię Antonia Rosminiego, to ta jedna książka stanowi na tej drodze krok do przodu.

Michał Barański (ur. 8.04.1976 w Ostrowcu Świętokrzyskim) — adwokat, doktor nauk prawnych, autor kilkunastu artykułów z zakresu filozofii i filozofii prawa. Dnia 5 czerwca 2008 r. obronił na Wydziale Prawa i Administracji UW rozprawę doktorską o personalistycznej koncepcji prawa Antonia Rosminiego, której niniejszą wersję książkową publikuje Wydawnictwo Naukowe Semper. Obecnie autor przygotowuje monografię habilitacyjną na temat poznania prawa naturalnego na drodze personalistycznej introspekcji i personalistycznego dialogu.

Spis treści

Wykaz skrótów zastosowanych w pracy

Słowo wstępne

Wprowadzenie

Rozdział I. Zarys systemu filozoficznego Antonia Rosminiego

  1. Antonio Rosmini i jego ujęcie filozofii

  2. Teoria poznania

  3. Ontologia

  4. Antropologia filozoficzna i etyka

Rozdział II. Stanowisko filozoficzno‐prawne Antonia Rosminiego

  1. Ogólna charakterystyka rosminiańskiej koncepcji prawa

            A. Przedmiot filozofii prawa

            B. Definicja prawa

            C. Prawo a obowiązek

            D. Prawo a moralność

            E. Prawo naturalne, prawo racjonalne, prawo pozytywne

            F. Zasada derywacji i determinacji praw

  2. Prawa człowieka — wymiar indywidualny i ponadindywidualny

            A. Prawa jednostki

            B. Uniwersalne prawo społeczne

            C. Prawa w Kościele Bożym

            D. Prawa w obrębie wspólnoty rodzinnej

            E. Prawa w społeczności obywatelskiej

  3. Rola prawa w kontekście trwania i rozwoju oraz celów społeczności obywatelskiej

  4. Projekt realizacji koncepcji prawa w praktyce politycznej

Rozdział III. Personalizm prawny Antonia Rosminiego

  1. Powrót do tradycji filozofii klasycznej a personalistyczny rys koncepcji prawa Roveretańczyka

  2. Rosminiański personalizm prawny w opracowaniach współczesnych interpretatorów

  3. Doświadczenie osoby jako źródło prawa

  4. Rosminiańska teoria prawa naturalnego

Zakończenie

Bibliografia

         Prace źródłowe

         Opracowania

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!