Ziemowit Gowin: O "Samobójstwie supermocarstwa" Patricka Buchanana

Skoro nie mamy do czynienia z literaturą ponadczasową, jak można tę książkę skategoryzować? - recenzja książki Patricka Buchanana ukazała się w Teologii Politycznej Co Miesiąc

Patrick J. Buchanan    
WYdawictwo: Wektory
Liczba stron: 401    
ISBN: 978-83-60562-62-8    
Przekład: Jerzy Morka    
Rok wydania: 2013     T
Tytuł oryginału: Suicide of a Superpower: Will America Survive to 2025?

Samobójstwo supermocarstwa to, można powiedzieć, kontynuacja Śmierci Zachodu, napisanej dziewięć lat wcześniej. Z tą różnicą, że autor skupia się przede wszystkim na problemach związanych bezpośrednio z jego ojczyzną, o czym świadczy podtytuł: Czy Ameryka przetrwa do roku 2025?. Nie brakuje jednak nawiązań do innych państw, które służą Patowi Buchananowi do uzasadnienia niektórych tez. Co więcej, okazuje się, że te „inne państwa” mają podobny problem…

Z pewnością nie można tego dzieła zaliczyć do literatury ponadczasowej, tj. takiej, którą odczytamy tak samo zarówno dzisiaj, jak i za sto czy dwieście lat. Oczywiście możemy sobie wyobrazić, jak historycy badają upadek niegdyś światowego mocarstwa i sięgają do słów tych, którzy odważyli się ostrzec rodaków w ostatniej chwili. Z pewnością byłoby to ciekawe źródło badań.

Skoro nie mamy do czynienia z literaturą ponadczasową, jak można tę książkę skategoryzować? Z jakiej perspektywy powinniśmy ją oceniać: jako intelektualiści i badacze, którzy bez żadnych emocji podchodzą do sprawy, czy może jako uczestnicy pewnego procesu w dziejach, który – na nasze nieszczęście – idzie w bardzo złym kierunku? Samobójstwo supermocarstwa można bowiem odczytać nie tylko jako zbiór suchych faktów (niekiedy wzbogaconych o filozoficzne wstawki), ale przede wszystkim jako krzyk i przestrogę. Krzyk – ponieważ autor mierzy się ze świadomością upadku nie tylko swojej ojczyzny, która z dnia na dzień jest bliżej dna, lecz także cywilizacji, w której się wychował. Przestrogę – dla Amerykanów, ale również Europejczyków, ponieważ ci drudzy chorują na tę samą chorobę i ich przyszłość również stoi pod znakiem zapytania.

O co mu chodzi?

Buchanan na podstawie danych, m.in. statystyk, ukazuje gospodarczo-militarny regres, jaki dziś dotyka Stany Zjednoczone. Coraz bardziej rozbuchane państwo, ogromne zadłużenie, mechanizmy państwowe rodem z socjalizmu – to tylko przykłady. Chociaż ktoś mógłby wskazać wyłącznie na ekonomiczno-polityczne przyczyny stanu amerykańskiej gospodarki, autor Samobójstwa... idzie o krok dalej. Na zadane przez siebie pytanie, co w tak destruktywny sposób wpłynęło na USA, zaraz sam udziela odpowiedzi: „Nie kierujemy się już tymi samymi ideałami ani wartości moralnymi, w które wierzyli nasi rodzice. Dzisiaj wolność ustępuje miejsca równości. W epoce, która promuje różnorodność i wielokulturowość, <<jeden naród, podległy Bogu, niepodzielny>>, stał się archaiczną koncepcją. Nasze elity twórcze i intelektualne odrzucają Boga, w którego wierzyli nasi rodzice, oraz zasady moralne, którymi kierowali się w życiu”.

Ziemowit Gowin

Czytaj cały tekst w Teologii Politycznej Co Miesiąsc nr 2

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!