Sochoń. Wyrażanie rzeczywistości [TPCT 152]

Trudno znaleźć  sposób bardziej adekwatny do połączenia transcendencji z rzeczywistością, niż poezja. Nieprzebrane i nieogarnione ma się spotkać z tym co ucieleśnione i dotykalne. Do tego potrzebna jest forma, która czerpie z obydwu porządków. To właśnie w słowie splata się coś niewyobrażalnego, a zarazem wyrażalnego, a gdy jego kompozycja niesie jedno i drugie można odczuć, że właśnie dotykamy horyzontu, w którym spotyka się niebo i ziemia. Któż lepiej może poprowadzić po tej ścieżce niż ksiądz, teolog, filozof i poeta w jednej osobie? Otóż właśnie nikt tak dobrze, jak ks. Jan Sochoń.

Gdy sięga się po jego wiersze, rodzi się przekonanie, że można je odczuć. I to nie przypadek, bo być może kluczem do wejścia w lirykę księdza Sochonia jest cielesność. I to nie ta, która często jest przedstawiana przez współczesną kulturę w parciany sposób, gdzie erotyka zamienia się w wyuzdanie, a zmysłowość w jurność. To nie w tym rzecz. Ksiądz Jan prowadzi czytelnika swoich wierszy przez pewien konkret, jakby chciał wskazać, że rzeczywistość jest zakreślona przez granice ciała, to one nam wyznaczają pewien świat wewnętrzny i zewnętrzny. Jak dobry tomista, pokazuje, że to byt jest tym, co wymaga pewnej refleksji i kontemplacji. Nie mamy jednak poczucia zatracenia w materii, staje się ona raczej wyrazem czegoś głębszego i namacalnego.

Można powiedzieć, że ksiądz Sochoń nie boi się metafizyki. Nie stroni od szukania przyczyn i celowości, podgląda przygodność, dostrzegając uniwersalia, a wszystko splata tak ściśle, że odbywamy podróż od granic możliwego do granic nieprzeniknionego. Nie można przecież nie wspomnieć, że jesteśmy w samym centrum rozważań teologicznych, gdzie Chrystus stanowi centrum. Możemy być prowadzeni przez człowieka, który nawykły do stałości liturgii i jej elementów, stale wpatruje się w Początek i Koniec, Alfę i Omegę, każdego dnia dotyka istoty bytu, a zarazem jej kruchości. Takie doświadczenie u osoby, której wrażliwe oko i ucho rezonuje, może wyjść tylko czysta metafizyka!

To też nie przypadek, że świat powstał poprzez Słowo. To ono było – jak przekonuje nas św. Jan Apostoł – przed czasem i przez nie stało się wszystko, co się stało. Hebrajski termin dabar, z kolei prowadzi nas jeszcze dalej – odzwierciedla bowiem zarówno to, że słowo jest czymś niematerialnym, ale i materialnym zarazem: wyrazem, ale i rzeczą. Słowo stwarza. Poeta słowem też stwarza, ale i wyraża. Wyraża rzeczywistość, która została nakreślona wcześniej słowem. A zatem, jesteśmy postawieni pomiędzy Słowem, które powołało świat, a słowem, które go opisuje, tym samym wracając do macierzy. Ksiądz Jan Sochoń zapewne w pełni świadomy tej przedziwnej relacji pomiędzy słowem stwarzającym, jak i opisującym stworzenie, pełni rolę przewodnika po rzeczywistości. Poezja w jego rękach jest doskonałym narzędziem, którym ze zmysłem i niezwykłą precyzją wytycza pewne przestrzenie, nie tak łatwo każdemu dostępne.

W tym numerze tygodnika sięgamy po twórczość ks. Jana Sochonia. Szukamy jego fascynacji, a także klucza do jego twórczości. Patrzymy zarazem na poetę, ale i na filozofa, kapłana, teologa. Przede wszystkim zaś przemierzamy z postacią, która jak nikt inny poprzez słowo wyraża rzeczywistość. Mamy nadzieję, że na tę wędrówkę z tak znamienitym przewodnikiem odbędą Państwo razem z nami.

Jan Czerniecki
Redaktor naczelny

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!