Marszałek w Ostrowi Mazowieckiej – zobacz relację

Jatki – nowo otwarty obiekt kulturalny w mieście – okazał się właściwym miejscem na zorganizowanie dyskusji o aktualności przesłania niepodległościowego. Cegła, drewno, stal i szkło stanowiły niezwykłe połączenie tradycji i nowoczesności. Taki też był zamysł całej debaty: ukazać historię marszałka Józefa Piłsudskiego żywą i pełną dramatu. Wydarzenia sprzed lat zyskały znów polor dzięki pasjonującej dyskusji z udziałem burmistrza Ostrowi Mazowieckiej Jerzego Bauera, Bronisława Wildsteina, a także Wojciecha Tomczyka – autora „Marszałka”, sztuki o Józefie Piłsudskim. To właśnie dzieło – przeniesione za sprawą Teatru Telewizji na srebrny ekran – miała okazję w drugiej części wydarzenia zobaczyć licznie zgromadzona publiczność.

Rozmowę rozpoczęło pytanie prowadzącego spotkanie Rafała Zęgoty, w którym odniósł się do mocnej i dość kontrowersyjnej tezy samego Tomczyka. Stwierdził on kiedyś bowiem, że Piłsudski pozostaje w polskiej kulturze nieobecny. – A ile powstało sztuk o marszałku? – odpowiedział przekornie dramaturg. Z właściwą sobie swadą podniósł także postulat, aby co tydzień powstawała jedna powieść o Piłsudskim. Na tę opinię żywo zareagował Bronisław Wildstein. Według niego istota problemu polega na tym, aby narracja historyczna zawsze oddawała prawdę o rzeczywistości, by była wierna autentyzmowi faktów, emocji i dramatycznych decyzji. Tymczasem, co pokazuje nieraz współczesna literatura, nie jest to wcale tak popularne. Powszechny zaś stał się paradygmat, według którego powinno porzucić się historię i związaną z nią martyrologię. – Jeszcze nic nie zostało powiedziane, a kazano nam o historii zapomnieć – dodał.

Jak zatem prowadzić edukację historyczną? Z tak postawioną kwestią w dalszej kolejności rozprawiał się Jerzy Bauer. Pytał i zebraną w Jatkach publiczność, i samego siebie: „Kto czytałby sztuki o Piłsudskim, gdyby takie powstały?”. Podstawowym zadaniem stojącym przed wspólnotą obywateli oraz w szczególności organizacjami pozarządowymi i samorządowymi jest odbudowanie społecznego rozumienia dla spraw najistotniejszych – zagadek tożsamości, a także dylematów, którymi podszyta jest niepodległość. – Takie spotkanie jak dziś jest właśnie próbą budowania tego porozumienia – podsumował.

W świetle i cieniu politycznego geniuszu marszałka Piłsudskiego Polska doznała po 123 latach niewoli wybicia się na suwerenność

W pewnym momencie czasy Piłsudskiego zostały bezpośrednio związane ze współczesnością. – Jak politycznie się różnić w naszych czasach? – padło pytanie z publiczności. Tomczyk wskazał przede wszystkim na to, że w 1918 roku stawką prawdziwej polityki, autentycznie troszczącej się o dobro narodu, było przekroczenie bieżących konfliktów i ideowych podziałów. Dziś zaś polityka zagraniczna bywa włączana w wewnętrzne spory, co ostatecznie stanowi zagrożenie dla stabilności i bezpieczeństwa państwa.

Marszałek Piłsudski – czego świadectwem była żywa dyskusja oraz sztuka Tomczyka – był postacią, która w sposób fundamentalny złączyła Polaków. W świetle i cieniu jego politycznego geniuszu Polska doznała po 123 latach niewoli wybicia się na suwerenność. Ale! Suwerenność, o którą trzeba się wciąż troszczyć. Znalazło to wyraz nie tylko w „Marszałku”, którego projekcja nastąpiła po dyskusji. O potrzebie ciągłej pracy na rzecz niepodległości mówili także sami uczestnicy spotkania w ankiecie przeprowadzanej przed wydarzeniem oraz po jego zakończeniu. Ostrowianie ochoczo stawali przed kamerą i dzielili się swoimi refleksjami przy okazji stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Co pozostało na koniec? Z jednej strony wielka duma. Ostrów Mazowiecka po raz kolejny udowodniła, że na podobnych wydarzeniach rodzi się nie tylko duch obywatelski, lecz także – po prostu – patriotyczny. Z drugiej zaś oczekiwanie. Już wkrótce na stronie Teologii Politycznej opublikowane zostanie nagranie debaty oraz ankieta „Opowiedz o Niepodległej”, która stanowić będzie wirtualny pomnik pamięci Polaków o wydarzeniach sprzed stu lat, których znaczenia nie sposób przecenić.

Relację opracował Jakub Pyda

***

Wydarzenie dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.

Fot. Barbara Siwek

Czy podobał się Państwu ten tekst? Jeśli tak, mogą Państwo przyczynić się do publikacji kolejnych, dołączając do grona MECENASÓW Teologii Politycznej Co Tydzień, redakcji jedynego tygodnika filozoficznego w Polsce. Trwa >>>ZBIÓRKA<<< na wydanie kolejnych numerów naszego tygodnika w 2024 roku. Każda darowizna ma dla nas olbrzymie znaczenie!