Marszałek w Ostrowi Mazowieckiej – zobacz relację

Jatki – nowo otwarty obiekt kulturalny w mieście – okazał się właściwym miejscem na zorganizowanie dyskusji o aktualności przesłania niepodległościowego. Cegła, drewno, stal i szkło stanowiły niezwykłe połączenie tradycji i nowoczesności. Taki też był zamysł całej debaty: ukazać historię marszałka Józefa Piłsudskiego żywą i pełną dramatu. Wydarzenia sprzed lat zyskały znów polor dzięki pasjonującej dyskusji z udziałem burmistrza Ostrowi Mazowieckiej Jerzego Bauera, Bronisława Wildsteina, a także Wojciecha Tomczyka – autora „Marszałka”, sztuki o Józefie Piłsudskim. To właśnie dzieło – przeniesione za sprawą Teatru Telewizji na srebrny ekran – miała okazję w drugiej części wydarzenia zobaczyć licznie zgromadzona publiczność.

Rozmowę rozpoczęło pytanie prowadzącego spotkanie Rafała Zęgoty, w którym odniósł się do mocnej i dość kontrowersyjnej tezy samego Tomczyka. Stwierdził on kiedyś bowiem, że Piłsudski pozostaje w polskiej kulturze nieobecny. – A ile powstało sztuk o marszałku? – odpowiedział przekornie dramaturg. Z właściwą sobie swadą podniósł także postulat, aby co tydzień powstawała jedna powieść o Piłsudskim. Na tę opinię żywo zareagował Bronisław Wildstein. Według niego istota problemu polega na tym, aby narracja historyczna zawsze oddawała prawdę o rzeczywistości, by była wierna autentyzmowi faktów, emocji i dramatycznych decyzji. Tymczasem, co pokazuje nieraz współczesna literatura, nie jest to wcale tak popularne. Powszechny zaś stał się paradygmat, według którego powinno porzucić się historię i związaną z nią martyrologię. – Jeszcze nic nie zostało powiedziane, a kazano nam o historii zapomnieć – dodał.

Jak zatem prowadzić edukację historyczną? Z tak postawioną kwestią w dalszej kolejności rozprawiał się Jerzy Bauer. Pytał i zebraną w Jatkach publiczność, i samego siebie: „Kto czytałby sztuki o Piłsudskim, gdyby takie powstały?”. Podstawowym zadaniem stojącym przed wspólnotą obywateli oraz w szczególności organizacjami pozarządowymi i samorządowymi jest odbudowanie społecznego rozumienia dla spraw najistotniejszych – zagadek tożsamości, a także dylematów, którymi podszyta jest niepodległość. – Takie spotkanie jak dziś jest właśnie próbą budowania tego porozumienia – podsumował.

W świetle i cieniu politycznego geniuszu marszałka Piłsudskiego Polska doznała po 123 latach niewoli wybicia się na suwerenność

W pewnym momencie czasy Piłsudskiego zostały bezpośrednio związane ze współczesnością. – Jak politycznie się różnić w naszych czasach? – padło pytanie z publiczności. Tomczyk wskazał przede wszystkim na to, że w 1918 roku stawką prawdziwej polityki, autentycznie troszczącej się o dobro narodu, było przekroczenie bieżących konfliktów i ideowych podziałów. Dziś zaś polityka zagraniczna bywa włączana w wewnętrzne spory, co ostatecznie stanowi zagrożenie dla stabilności i bezpieczeństwa państwa.

Marszałek Piłsudski – czego świadectwem była żywa dyskusja oraz sztuka Tomczyka – był postacią, która w sposób fundamentalny złączyła Polaków. W świetle i cieniu jego politycznego geniuszu Polska doznała po 123 latach niewoli wybicia się na suwerenność. Ale! Suwerenność, o którą trzeba się wciąż troszczyć. Znalazło to wyraz nie tylko w „Marszałku”, którego projekcja nastąpiła po dyskusji. O potrzebie ciągłej pracy na rzecz niepodległości mówili także sami uczestnicy spotkania w ankiecie przeprowadzanej przed wydarzeniem oraz po jego zakończeniu. Ostrowianie ochoczo stawali przed kamerą i dzielili się swoimi refleksjami przy okazji stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Co pozostało na koniec? Z jednej strony wielka duma. Ostrów Mazowiecka po raz kolejny udowodniła, że na podobnych wydarzeniach rodzi się nie tylko duch obywatelski, lecz także – po prostu – patriotyczny. Z drugiej zaś oczekiwanie. Już wkrótce na stronie Teologii Politycznej opublikowane zostanie nagranie debaty oraz ankieta „Opowiedz o Niepodległej”, która stanowić będzie wirtualny pomnik pamięci Polaków o wydarzeniach sprzed stu lat, których znaczenia nie sposób przecenić.

Relację opracował Jakub Pyda

***

Wydarzenie dofinansowano ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.

Fot. Barbara Siwek

Jeżeli podobał się Państwu ten artykuł?

Proszę pamiętać, że Teologia Polityczna jest inicjatywą finansowaną przez jej czytelników i sympatyków. Jeśli chcą Państwo wspierać codzienne funkcjonowanie redakcji „Teologii Politycznej Co Tydzień”, nasze spotkania, wydarzenia i projekty, prosimy o włączenie się w ZBIÓRKĘ.

Każda darowizna to nie tylko ważna pomoc w naszych wyzwaniach, ale również bezcenny wyraz wsparcia dla tego co robimy. Czy możemy liczyć na Państwa pomoc?