Intelligenzaktion. Oblicza zbrodni

Archiwalne dokumenty – oficjalne i tajne – nie pozostawiają żadnych wątpliwości. Przypominamy poufną instrukcję Ministerstwa Oświecenia Narodowego i Propagandy Rzeszy dla niemieckich mass mediów z 24 października 1939 roku: „Dla wszystkich w Niemczech, aż do ostatniej dziewki od krów [Kuhmagd], musi stać się jasne, ze polskość równa się podczłowieczeństwu [Untermenschentum]. Polacy, Żydzi i Cyganie znajdują się na tym samym szczeblu ludzkiej niepełnowartościowości [auf der gleichen unterwertigen menschlichen Stufe]. Gdyby tego rodzaju tenor zniknął z niemieckiej prasy, a wobec polactwa [Polentum] znalazła zastosowanie zasada tolerancji, to w ciągu niewielu lat zostalibyśmy przez polactwo rasowo podminowani, co dla niemczyzny [Deutschtum] stanowiłoby niezwykle duże niebezpieczeństwo. Nie ma jednak powodu, aby publikować głębsze rozważania i artykuły przewodnie o braku kultury w Polsce i o polskim podczłowieczeństwie. Taki motyw przewodni powinien pobrzmiewać w sposób hasłowy i pojawiać się incydentalnie w postaci pojęć «polska gospodarka» [polnische Wirtschaft], «polski upadek» [polnische Verkommenheit] i podobnych, aż każdy Niemiec będzie miał utrwalone w podświadomości, że każdego Polaka – obojętnie czy to robotnika rolnego, czy intelektualistę – należy uważać za robactwo [Ungeziefer]”.

Polski naród miał zniknąć en masse, bez żadnego rozróżnienia na stany. Począwszy od inteligencji. Dla Niemców zniszczyć należało wszystko to, co polskie i wszystko co z polską kulturą kojarzone. Jedną z pierwszych decyzji okupanta było wysadzenie w powietrze pomnika Chopina w Łazienkach Królewskich… Zakazano edukacji. Zacietrzewienie osiągnęło swój paroksyzm szybko. W planach hitlerowców rozważano również likwidację polskich ras psów.

Niniejszy numer „Teologii Politycznej Co Tydzień” Intelligenzaktion: Oblicza zbrodni przypomina mało znane sylwetki: Tadeusza Teddy’ego Pietrzykowskiego, słynnego nr 77 z opowieści Borowskiego „U nas w Auschwitz”, pięściarza i inteligenta, który przeszedł przez obozową gehennę dzięki sile woli i rąk. Znajdziemy również portret Witolda Hulewicza, przyjaciela epistolarnego Tomasza Manna, towarzysza  Rainera Marii Rilkego w wędrówkach po szwajcarskich Alpach. Animatora życia kulturalnego Wilna. Jego oprawcy z pewnością gorzej od niego znali własną kulturę… Przestawimy również jak głęboko sięgały plany przemodelowania polskiego społeczeństwa, jakże dalekie od wyśnionych rewolucji.

Marcin Darmas

Eugeniusz Cezary Król: Nazizm wobec polskiej inteligencji

Maria Wardzyńska: Intelligenzaktion skierowana była przeciw wszystkim zaangażowanym społecznie

Jerzy Kopański: Niemieckie szaleństwo w praktyce

Paweł Rzewuski: Pierekowka Intelligenzaktion

Adalia Satalecki: Mogiła na cmentarzu w Palmirach

Marcin Darmas: Inteligent w Auschwitz z rękawicami na rękach

Dariusz Gawin: Przekleństwo 1709 roku. Czy Polacy mogą wybić się na podmiotowość?

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Jeżeli podobał się Państwu ten artykuł?

Proszę pamiętać, że Teologia Polityczna jest inicjatywą finansowaną przez jej czytelników i sympatyków. Jeśli chcą Państwo wspierać codzienne funkcjonowanie redakcji „Teologii Politycznej Co Tydzień”, nasze spotkania, wydarzenia i projekty, prosimy o włączenie się w ZBIÓRKĘ.

Każda darowizna to nie tylko ważna pomoc w naszych wyzwaniach, ale również bezcenny wyraz wsparcia dla tego co robimy. Czy możemy liczyć na Państwa pomoc?