W wieku 91 lat zmarł prof. Henryk Samsonowicz, wybitny historyk mediewista związany z Uniwersytetem Warszawskim. Rektorem tej uczelni był na początku lat 80. XX wieku – w czasie karnawału „Solidarności”.
Henryk Samsonowicz od początku swej akademickiej drogi związany był z warszawską uczelnią, na której obronił pracę magisterską, doktorską, a także uzyskał habilitację. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1971 roku, a dekadę później został profesorem zwyczajnym nauk humanistycznych. Jego wykładowcami i współpracownikami byli najważniejsi wychowawcy powojennego pokolenia historyków, m.in. Aleksander Gieysztor, Witold Kula, Tadeusz Manteuffel czy Stanisław Herbst.
W latach 1970-1973 Henryk Samsonowicz pełnił funkcję dziekana Wydziału Historycznego UW. W połowie lat 70. zainicjował pierwszą olimpiadę historyczną, która do dziś jest najważniejszym konkursem wiedzy historycznej dla licealistów. W okresie 1975-1980 piastował stanowisko dyrektora Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, a na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych działał w zainicjowanej przez siebie Komisji Mediewistycznej Polskiego Towarzystwa Historycznego. W tym czasie często pełnił też rolę eksperta historycznego w popularnym teleturnieju telewizyjnym „Wielka Gra”.
W 1980 r. prof. Henryk Samsonowicz zaangażował się w działalność NSZZ „Solidarność”. Zarówno przez studentów, jak i współpracowników był darzony ogromnym szacunkiem, co zaowocowało jego wyborem na funkcję rektora Uniwersytetu Warszawskiego. Pełnił ją do 1982 roku, kiedy to – w czasie stanu wojennego – został zmuszony prze władze do ustąpienia ze stanowiska.
Jako reprezentant strony solidarnościowej prof. Samsonowicz brał czynny udział w pracach okrągłego stołu. Po utworzeniu rządu Tadeusza Mazowieckiego, objął w nim tekę ministra edukacji narodowej. W trakcie jego urzędowania do szkół zostały wprowadzone zajęcia z religii, a programy nauczania zrewidowane i oczyszczone z propagandy komunistycznej.
Prof. Samsonowicz był członkiem wielu prestiżowych instytucji naukowych, m.in. Polskiej Akademii Umiejętności, Polskiej Akademii Nauk, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Rady Muzeum Historii Żydów Polskich. W Radzie Muzeum Historii Polski pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. W dowód uznania dla jego osiągnięć przyznano mu kilka doktoratów honoris causa, francuską Legię Honorową, a także został uhonorowany Orderem Orła Białego.
Wieczny odpoczynek racz mu dać Panie…
Źródło: Uniwersytet Warszawski/PAP
Foto: PAP/Bartłomiej Zborowski
[WYWIAD] Henryk Samsonowicz: Bez Mahometa nie byłoby Mieszka I