30 maja w Salonie Edyty Stein w Domu Edyty Stein odbyło się spotkanie wokół najnowszego numeru Teologii Politycznej "Śmierć i polityka".
30 maja wSalonie Edyty Stein w Domu Edyty Stein odbyło się spotkanie wokół najnowszego numeru Teologii Politycznej "Śmierć i polityka". W debacie udział wzięli: Wojciech Kunicki, Mateusz Matyszkowicz, Jacek Świat, prowadził Bartosz Fingas.
Śmierć jako warunek polityki
Relacja z wrocławskiego spotkania promocyjnego szóstego numeru „Teologii Politycznej”
O śmierci jako o istotnej politycznej perspektywie rozmawiali 30 maja we wrocławskim Salonie Edyty Stein Wojciech Kunicki, Mateusz Matyszkowicz oraz Jacek Świat. Spotkanie prowadził Bartosz Fingas.
Każdy z dyskutantów zaproponował inne spojrzenie na dwie kategorie, które stały się tematem najnowszego numeru „Teologii Politycznej”. Dla posła Świata śmierć i polityka związane są z dramatem nie tylko państwowym, ale i osobistym. Intymne przeżywanie straty najbliższych w katastrofie smoleńskiej – jak mówił – okazało się niemożliwe właśnie ze względu na publiczną sferę. Dla prof. Kunickiego śmierć jawi się jako warunek polityki, substancja, która ją napędza. Katastrofa smoleńska zaś może być traktowana jako pewnego rodzaju mit założycielski, w którym należy zwrócić uwagę na agon, zmaganie, itd. Dla Matyszkowicza najważniejsze okazały się pytania, czym była śmierć Lecha Kaczyńskiego oraz co stało się po śmierci głowy państwa? Według redaktora „Teologii Politycznej” katastrofa smoleńska pokazała, że wciąż istnieje pewna metafizyczna nic łączącą obywatela z państwem oraz że intuicja monarchiczna wpisana jest w ludzką naturę; katastrofa stała się także przyczyną ontologicznej pustki porównywalnej do interregnum. Z tezą o bezkrólewiu nie zgadzał się prof. Kunicki, który zauważył, że konstytucja jasno definiuje, kto po śmierci prezydenta przejmuje funkcje głowy państwa.
Wszyscy dyskutanci dostrzegli zaś oderwanie współczesnych społeczeństw od śmierci, nieobecność perspektywy końca w polityce oraz wiążący się z tym problemem brak powagi w podejmowaniu decyzji dotyczących państwa. Dla Kunickiego powaga w polityce oznacza umiejętność zdefiniowania wroga, czyli określenia własnych interesów, politycznych prerogatyw. Słabe państwo nie definiuje wrogów zewnętrznych, ale skupia się na wewnętrznych (słabszych). Zgodził się z nim Świat, mówiąc, że „Żyjemy w państwie kompletnie nieodpowiedzialnym”, w którym uprawia się wręcz kult nieodpowiedzialności. Osoby przygotowujące prezydencką wizytę w Smoleńsku nie zostały rozliczone ze swoich zadań, część z nich, paradoksalnie, mimo swej nieudolności otrzymała awans. Świat zauważył też, że polscy politycy po katastrofie smoleńskiej zachowali się sentymentalnie, nie zaś tak, jak powinni – czyli politycznie. Kolejnym przejawem słabości Polski jest oddanie prowadzenia smoleńskiego śledztwa w ręce Rosjan. Wybór ten oznacza abdykację państwa.
Matyszkowicz podzielił powagę na emocjonalną, polityczną oraz społeczną. Tylko tej pierwszej nie brakowało według niego po katastrofie, tą bowiem wszyscy byli szczerze przerażeni. Zabrakło jednak powagi politycznej, czego następstwem była absencja tej społecznej. „Państwo polskie nie zdało egzaminu z powagi” – mówił redaktor „Teologii”. Do spraw nie podchodzi się poważnie, kiedy człowiek nie zdaje sobie sprawy czy też nie bierze pod uwagę, że może stać się najgorsze. Co oznacza najgorsze? Koniec państwa polskiego. Francuzi śpiewają o wiecznej Francji, w polskiej zaś kulturze zawiera się świadomość możliwości niebytu, w historii bowiem doświadczyliśmy nieobecności państwa. Mimo historycznych wydarzeń, które nakazują nam śpiewać w hymnie, że „jeszcze Polska nie zginęła”, politycy nie dbają o powagę państwa i swoich przedsięwzięć względem kraju.
Dyskutanci zabrali też głos w sprawie obecności tradycji konfederackiej i mieszczańskiej w polskim życiu politycznym oraz odpowiedzieli na pytania z sali dotyczące m. in. problemu pogrzebu śp. prezydenta Kaczyńskiego, kary śmierci oraz samej „Teologii Politycznej”. Debatę można odsłuchać poniżej.
Joanna Maj
Posłuchaj:
[mp3 plik=http://www.teologiapolityczna.pl/assets/stories/konferencje_spotkania/TP6_Wroclaw_30_06_2012/debata_Wroclaw_30_05_2012_TP6.mp3]
Galeria:
(fot. Andrzej Niedźwiecki)