Jan Paweł II dążył do tomistycznego rozumienia relacji między rozumem a wiarą. Przemówienie o. Michała Palucha

Człowiek żyje prawdziwie ludzkim życiem dzięki kulturze. Czy muszę dodawać, że nasz najznakomitszy wychowanek nawiązał tą frazą do dzieła Doktora Anielskiego? W istocie, przez cały jego pontyfikat widać bardzo konsekwentne dążenie do tomistycznego rozumienia relacji między rozumem a wiarą – mówił o. Michał Paluch, rektor Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu, podczas otwarcia Instytutu Kultury św. Jana Pawła II.

Eminencje,
Ekscelencje,
Czcigodni Bracia i Siostry,
Profesorowie i studenci Angelicum,
Panie i Panowie,

Witamy na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza, Angelicum, w Rzymie! Z wielkim wzruszeniem witam Państwa w setną rocznicę urodzin Karola Wojtyły na uroczystości otwarcia Instytutu Kultury św. Jana Pawła II. Karol Wojtyła jest najbardziej znanym i najwybitniejszym uczniem Angelicum. Otwarcie nowej instytucji pod jego patronatem to dla naszej uczelni zaszczyt i źródło wielkiej radości – tym większej dla rektora – Polaka, który może być uznany za należącego do "pokolenia JPII".

Dzięki możliwościom, jakie daje technologia, możemy dziś świętować razem z polskimi przedstawicielami Fundacji św. Mikołaja i Futura Iuventa. Za pośrednictwem internetu łączymy się również ze strategicznymi dobroczyńcami tego dzieła oraz Prowincjałem Polskiej Prowincji Dominikanów. Jest wśród nas również wirtualnie gość specjalny z Paryża – profesor Rémy Brague, który wygłosi wyjątkowy wykład inauguracyjny.

Pozwólcie, że pokrótce przybliżę Państwu specyfikę miejsca, w którym się znajdujemy. Angelicum to instytucja dominikańska. Początki naszego Uniwersytetu sięgają średniowiecznego Domu Studiów Dominikańskich w Rzymie, założonego w XIII wieku. To tu wykładał niegdyś św. Tomasz z Akwinu. Dziś Angelicum, jeden z siedmiu papieskich uniwersytetów w Rzymie, ma około tysiąca studentów 97 różnych narodowości, pochodzących ze wszystkich kontynentów (z wyjątkiem Antarktydy). Wśród naszych wychowanków znajduje się około 140 biskupów, arcybiskupów i kardynałów mieszkających w różnych częściach świata.

To tutaj w latach 1946-1948 Karol Wojtyła przygotował swoją pracę doktorską a do niniejszej auli uczęszczał na zajęcia jako młody badacz. Już jako Jan Paweł II odwiedził Angelicum dwukrotnie, choć wcześniej, jako biskup i kardynał wracał tu dość regularnie by spotkać się ze swoimi profesorami, zwłaszcza ks. Feliksem Bednarskim. Właśnie podczas tych wizyt w latach 1979 i 1997 wygłosił bardzo obszerne przemówienia skierowane do środowiska akademickiego.

To tutaj w latach 1946-1948 Karol Wojtyła przygotował swoją pracę doktorską a do niniejszej auli uczęszczał na zajęcia jako młody badacz

Zanim oddamy głos naszym znamienitym gościom, pozwolę sobie wspomnieć o jeszcze jednej rocznicy. Za kilka tygodni, 2 czerwca, obchodzić będziemy 40-lecie słynnego przemówienia wygłoszonego przez Jana Pawła II w paryskiej siedzibie UNESCO. Jan Paweł II był pierwszym papieżem, który zwrócił się do tej szlachetnej organizacji. Pozwolę sobie przypomnieć tylko jedno zdanie z tego niezwykle bogatego i ważnego wystąpienia. Kluczowe słowa, które nadały mu wyjątkowy ton: genus humanum arte et ratione vivit – Człowiek żyje prawdziwie ludzkim życiem dzięki kulturze. Czy muszę dodawać, że nasz najznakomitszy wychowanek nawiązał tą frazą do dzieła Doktora Anielskiego? W istocie, przez cały jego pontyfikat widać bardzo konsekwentne dążenie do tomistycznego rozumienia relacji między rozumem a wiarą, głębokie przekonanie o kluczowej roli filozofii w tworzeniu przestrzeni dialogu ze współczesną kulturą oraz podkreślenie krytycznej roli dyskusji antropologicznej. Instytut Kultury, utworzony na Wydziale Filozoficznym naszej uczelni, zajmuje oczywiste i ważne miejsce w tym tomistyczno-wojtyliańskim projekcie. 

Bądźmy dziś wszyscy wdzięczni Bogu za życie i dzieło Karola Wojtyły, Jana Pawła II, jak i za to że nasza wdzięczność może przybrać tak konkretną i namacalną formę. Przede wszystkim chcę podziękować tym, którzy stoją za urzeczywistnieniem projektu nowego Instytutu. Jak wiemy, dominikanie mają czasem problem z przejściem od potencji do aktu. Z wielką wdzięcznością myślę o Dariuszu Karłowiczu, Joannie Paciorek i Mateuszu Bednarkiewiczu z Fundacji Świętego Mikołaja i Fundacji Futura Iuventa. Wasze odważne pomysły i skuteczność w ich realizacji bardzo nas zainspirowały i uwolniły wielkie pokłady energii potrzebnej do działania. Pragnę powitać w szczególny sposób Panią Jolantę i Pana Mirosława Gruszków, Krzysztofa Domareckiego i Wojciecha Piaseckiego – sponsorów strategicznych tego przedsięwzięcia. Bez waszej hojności nie świętowalibyśmy dzisiaj. Chcę również wspomnieć o nieocenionej pomocy moich zakonnych braci. Ten projekt nie byłby możliwy bez otwartości i współpracy o. Serge-Thomas Bonino, dziekana Wydziału Filozoficznego, i o. Pawła Kozackiego, Prowincjała Polskiej Prowincji Dominikanów. Jestem także bardzo wdzięczny ks. Ryszardowi Rybce za przyjęcie propozycji stanowiska pierwszego dyrektora Instytutu. 

Najwyższy czas na główne przesłanie dzisiejszego wieczoru. Jak wielu z Państwa wie, na okoliczność otwarcia Instytutu otrzymaliśmy wyjątkowy list od papieża Franciszka. Zapraszam do uroczystego odczytania papieskiego przesłania arcybiskupa Jana Romeo Pawłowskiego, szefa trzeciej sekcji w sekretariacie stanu, który zgodził się sprawować rolę specjalnego wysłannika Jego Świątobliwości.

KLIKNIJ i dołącz do grona fundatorów Instytutu Kultury Św. Jana Pawła II w Rzymie 

Myśląc z Janem Pawłem II. Relacja z inauguracji Instytutu Kultury św. Jana Pawła II w Rzymie 

List Papieża Franciszka na inaugurację Instytutu Kultury św. Jana Pawła II w Rzymie 

Myśl Jana Pawła II jest zbyt ważna, by zamknąć ją w muzeum. Przemówienie Dariusza Karłowicza na inauguracji Instytutu Kultury św. Jana Pawła II 

Otwieramy „akademicki pomnik” dla św. Jana Pawła II. Rozmowa z rektorem Angelicum o. Michałem Paluchem OP 

O. Serge-Thomas Bonino OP: W duchu żywego tomizmu 

Dariusz Karłowicz zaprasza do wspólnego budowania Instytutu Kultury Św. Jana Pawła II