Jak wskazuje najnowszy raport opublikowany przez Stowarzyszenie Twoja Sprawa, na przestrzeni ostatnich dwudziestu pięciu lat znacząco wzrosła ilość zachowań agresywnych prezentowanych w filmach pornograficznych. Zjawisku temu towarzyszy masowa konsumpcja pornografii przez dzieci i młodzież w wieku poniżej 18 roku życia. STS proponuje, jak rozwiązać narastający społeczny problem.
Badania dotyczące obecności zachowań agresywnych w filmach pornograficznych przeprowadził zespół kierowany przez dr. hab. Mateusza Golę z Pracowni Neuronauki Klinicznej Instytutu Psychologii Polskiej Akademii Nauk. Zlecone przez Stowarzyszenie Twoja Sprawa analizy uwzględniły treści pornograficzne z trzech okresów – lat 1995-1998, 2005-2008 oraz 2015-2018 – i miały na celu porównanie skali agresji, uprzedmiatawiania i upokarzania postaci odgrywanych przez najpopularniejszych aktorów związanych z tą branżą.
Jakie wnioski płyną z raportu? Biorący udział w badaniu przeszkoleni uczestnicy nie mają wątpliwości, że w obecnej pornografii internetowej jest więcej działań przedstawiających przemoc i upokorzenie, niż w przeszłości. Szczególnie wyraźny skok brutalizacji pornografii nastąpił w latach 2005-2008 – w okresie, kiedy w sieci na stałe zagościły platformy video umożliwiające oglądanie pornografii za darmo i bez ograniczeń.
Jak wyjaśnia autor badań dr hab. Mateusz Gola: – Dzięki analizom widzimy zmiany na skali brutalnych zachowań seksualnych. Wiele z tych, które obecnie czy nawet od wczesnych lat dwutysięcznych występują w filmach na porządku dziennym, nie pojawiały się na przykład w materiałach produkowanych w latach 90. Mamy obecnie więcej scen mocniej naruszających podmiotowość partnerów seksualnych. Biorąc pod uwagę charakter agresji fizycznej, nastąpił wzrost występowania np. takich zachowań, jak popychanie, uderzanie ręką czy dławienie.
Nastąpił wzrost występowania np. takich zachowań, jak popychanie, uderzanie ręką czy dławienie
Badanie uwzględniało tak szczegółowe aspekty brutalizacji treści pornograficznych, jak częstotliwość konkretnych zachowań przemocowych: np. szturchania, duszenia, uderzania ręką. Jednym z niepokojących aspektów brutalizacji, jest wyraźny wzrost przemocy werbalnej, który przejawia się w używaniu obelżywego słownictwa pomiędzy uczestnikami aktu seksualnego przedstawianego w filmie.
– Wyniki badań przedstawione w opracowaniu nie zaskakują. Branża pornograficzna podąża za potrzebami klientów, a ci potrzebują coraz bardziej ekstremalnych treści. Obserwuję to w moim gabinecie. Pacjenci wprost deklarują, że korzystają z materiałów pornograficznych, których jeszcze jakiś czas temu nie oglądaliby, bo byłyby one dla nich zbyt obsceniczne. Taki stan rzeczy jest charakterystyczny dla mechanizmu uzależnienia, o czym mówi się już wprost w badaniach zarówno w Polsce i za granicą – komentuje seksuolog dr n. med. Bogdan Stelmach.
STS od lat podejmuje działania na rzecz upowszechniania wiedzy na temat szkodliwości konsumpcji pornografii w kontekście dzieci i młodzieży. Łatwy dostęp do takich materiałów stwarza realne zagrożenie dla stanu zdrowia tysięcy małoletnich, którzy mogą stać się ofiarami uzależnienia od tego typu treści. Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w latach 2014-2017 przez Instytut Profilaktyki Zintegrowanej, aż 60% chłopców w wieku 14-16 lat ogląda pornografię przynajmniej raz w miesiącu, a ponad 10% robi to przynajmniej raz dziennie. Co jednak najbardziej przeraża to fakt, że aż 53% chłopców i 33% dziewcząt miało kontakt z pornografią jeszcze przed 12. rokiem życia.
Aż 53% chłopców i 33% dziewcząt miało kontakt z pornografią jeszcze przed 12. rokiem życia
Odpowiedzią Stowarzyszenia Twoja Sprawa na wzrastający problem brutalizacji i masowej konsumpcji pornografii przez nieletnich jest projekt przepisów dotyczących ochrony przed pornografią. Jego centralnym założeniem jest nałożenie na dostawców pornografii obowiązku wprowadzenia skutecznych narzędzi weryfikacji wieku osób, które odwiedzają ich strony internetowe. Projekt przepisów jest wynikiem prac specjalnej grupy roboczej, w której brali udział przedstawiciele najważniejszych instytucji rządowych i organizacji pozarządowych. Wśród nich znalazł się: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Ministerstwo Cyfryzacji, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, IAB Polska, Fundacja Panoptykon, NASK oraz Związek Dużych Rodzin 3+.
Przeczytaj pełny raport dot. brutalizacji pornografii w internecie.
Dowiedz się więcej o projekcie przepisów dot. ochrony dzieci przed pornografią.