Zarówno współczesne badania sinologiczne, jak i dane archeologiczne czy etnograficzne nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy w Chinach wykształciły się pierwsze struktury państwowe. Obecnie wiadomo, że cywilizacja chińska istniała w pewnych formach już około pięciu tysięcy lat temu.
Zarówno współczesne badania sinologiczne, jak i dane archeologiczne czy etnograficzne nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy w Chinach wykształciły się pierwsze struktury państwowe. Obecnie wiadomo, że cywilizacja chińska istniała w pewnych formach już około pięciu tysięcy lat temu.
"Państwo" we wczesnej filozofii konfucjańskiej
Józef Pawłowski
wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
ilość stron: 246
Powstanie i początki państwa w przekazach z epoki
Zarówno współczesne badania sinologiczne, jak i dane archeologiczne czy etnograficzne nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy w Chinach wykształciły się pierwsze struktury państwowe. Obecnie wiadomo, że cywilizacja chińska istniała w pewnych formach już około pięciu tysięcy lat temu. Chińscy badacze mówią często o siedmiu tysiącach lat historii swojego kraju, jednocześnie podkreślając ciągłość państwowości chińskiej. Obecny stan nauki pozwala stwierdzić, że istnieje ciągłość trwania kultury chińskiej od neolitu do czasów, w których pojawiają się pierwsze dokumenty historyczne. Można zatem założyć, że w chińskich kulturach neolitycznych istniały już zhierarchizowane struktury społeczne, o czym świadczą chociażby groby z tamtego okresu, w których widoczna jest ranga grzebanych osób (wielkość i wyposażenie grobów). Nie można natomiast stwierdzić, czy grupy społeczne w ówczesnych czasach miały jednego władcę, czy zamieszkiwały stale na jednym obszarze i czy łączyła je jakaś świadomość wspólnoty etnicznej. Odwołując się do współczesnej nauki o państwie (na przykład do teorii Georga Jellinka), nie ma dowodów, że w okresie neolitu istniał w Chinach jednolity reżim polityczny władający określonym społeczeństwem (narodem) na określonym terytorium – zatem czy istniała instytucja państwa. Pierwsze dostępne dokumenty historyczne, a mianowicie kości wróżebne, dowodzą, że w czasach historycznie najdawniejszych istniała wysoko zorganizowana struktura społeczna, na czele której stał władca. Chińscy naukowcy wiążą powstanie pisma z „potrzebami państwa”. Jest to na pewno słuszne w tym sensie, że w jakimś momencie rozwoju społecznego koniecznością stało się stworzenie narzędzia komunikacji, bez którego te struktury społeczne nie mogłyby normalnie funkcjonować, a tym bardziej rozwijać się. Najstarsze inskrypcje wróżebne z okresu Shang są rzeczywiście swoistymi dokumentami państwowymi, gdyż państwo Shang było instytucją po pierwsze familijną, po drugie religijną; wróżenie natomiast było ważnym sposobem kontaktu z duchami przodków, źródłem władzy i jej legitymacją. Poza tym wróżby dawały odpowiedzi lub wskazówki w sprawach istotnych dla państwa, takich jak wyprawy wojenne czy udane zbiory, losy króla lub mianowanie urzędników.