Myśleć nie tyle o wielkim papieżu, co wraz z nim. Dariusz Karłowicz w „Gazecie Polskiej” o Instytucie Kultury św. Jana Pawła II

Na rzymskim uniwersytecie Angelicum – w 100. rocznicę urodzin Papieża Polaka – zainaugurowano Instytut Kultury św. Jana Pawła II. Celem inicjatorów niezwykle ważnego hołdu na cześć Karola Wojtyły będzie odniesienie jego nauk do otaczających nas problemów współczesnego świata. – Mamy przekonanie, że dzieło wybitnego papieża jest zbyt istotne, by zostawić je tylko historykom pontyfikatu – stwierdził w rozmowie z „Gazetą Polską” pomysłodawca projektu Dariusz Karłowicz.

18 maja 2020 roku, dokładnie w 100. rocznicę urodzin Karola Wojtyły, odbyła się uroczysta inauguracja instytutu na wpływowym rzymskim Wydziale Filozofii Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu Angelicum. Wydarzeniu towarzyszył wykład jednego z najwybitniejszych katolickich filozofów, Rémi’ego Brague. Podczas gali inauguracyjnej odczytano również list papieża Franciszka z gorącym pozdrowieniem dla inicjatorów żywego pomnika Jana Pawła II. – Zbliżamy się równocześnie do wszystkich kultur, światopoglądów, do wszystkich ludzi dobrej woli. Zbliżamy się z tą czcią i poszanowaniem, jakie od czasów apostolskich stanowiły o postawie misyjnej i misjonarskiej – napisał biskup Rzymu. – Pragnę wyrazić moje uznanie dla tej inicjatywy, a także przekazać serdeczne pozdrowienie całej społeczności akademickiej oraz wszystkim, których wydarzenie to zgromadziło, szczególnie zaś przedstawicielom dwóch polskich fundacji, Futura Iuventa oraz Fundacji Świętego Mikołaja, które wspierają nowy Instytut – dodał Franciszek. 

Instytut Kultury nie tylko będzie wyrażał ogromną cześć za pontyfikat i dokonania Jana Pawła II. Jak zapowiadają organizatorzy placówki naukowo-dydaktycznej, zamierza ona tłumaczyć współczesność poprzez nauki polskiego papieża. Dzieło powstało z inicjatywy katolików świeckich, finansowana jest przez prywatnych fundatorów. Pomysłodawcą żywego pomnika na cześć Karola Wojtyły jest publicysta i współzałożyciel kwartalnika „Teologia Polityczna” Dariusz Karłowicz, a rektorem Angelicum dominikanin prof. Michał Paluch. – Misją Instytutu jest próba refleksji nad zagadnieniami współczesnego świata i Kościoła w odniesieniu do duchowego i intelektualnego dziedzictwa Jana Pawła II. Chcemy myśleć wraz z Janem Pawłem. Nie brakuje na świecie ośrodków, które zajmują się badaniem jego idei. My chcemy nie tyle myśleć o wielkim papieżu, ale wraz z nim. Przyświeca nam przekonanie, że jego dzieło jest zbyt istotne, by pozostawić je tylko pod rozwagę historykom pontyfikatu. To jedna z najważniejszych postaci świata przełomu tysiącleci, wielki człowiek, papież i mąż stanu, ale też myśliciel i święty, który dostarczył nam odpowiednie instrumenty w dobie współczesności. Nie lekceważąc wagi badań historycznych, chcemy patrzeć razem z Karolem Wojtyłą w przyszłość – zapowiada Karłowicz. 

Jan Paweł II to jedna z najważniejszych postaci świata przełomu tysiącleci, wielki człowiek, papież i mąż stanu, ale też myśliciel i święty, który dostarczył nam odpowiednie instrumenty w dobie współczesności

Do powołania placówki edukacyjnej w Rzymie przyczyniły się Fundacja Świętego Mikołaja (wydawca „Teologii Politycznej”) oraz Fundacja Futura – Iuventa. To właśnie na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu przyszły papież pobierał nauki w latach 1946-1948, ukończone pracą doktorską pt.  "Zagadnienia wiary u świętego Jana od Krzyża". Studenci rozpoczną nowy wymiar duchowej nauki od roku akademickiego 2020/2021. Organizatorzy Instytutu Kultury św. Jana Pawła II zamierzają zaprosić intelektualistów z całego świata na wykłady. Dołożą też starań, by ruszył program stypendialny dla naukowców. – Instytut Kultury powstał nie na Wydziale Historii, ale Filozofii Angelicum. To wyjątkowe przedsięwzięcie, inicjatywa obywatelska i oddolna. Przygotowaliśmy projekt i namówiliśmy do niego niezwykłą postać, ojca prof. filozofa Michała Palucha – rektora Angelicum, czyli jednej z najważniejszych uczelni katolickiego świata. Niewiele takowych instytucji może wykazać się genealogią, wywodzącą się wprost z nauk św. Tomasza z Akwinu. Tam studiuje młodzież ze 100 krajów świata. Miejsce dla takiej transmisji doświadczenia myśli Jana Pawła II jest wymarzone – podkreślił Karłowicz. Studiują tam przyszli liderzy katolickiego świata. Angelicum kończą najważniejsi biskupi, profesorowie. Swój wkład w naukowy rozwój uczelni miał też Karol Wojtyła. 

Na pytanie o to, czy trudno było zainicjować tak wielkie przedsięwzięcie, jak Instytut Kultury im. Jana Pawła II w Rzymie, pomysłodawca mówi o wielkiej życzliwości. – W kręgu przyjaciół „Teologii Politycznej” znaleźliśmy przedsiębiorców, gotowych sfinansować działalność Instytutu. Zwróciliśmy się do indywidualnych darczyńców, ale zaangażowały się trzy rodziny fundatorów: Gruszków, Domareckich i Piaseckich – zdradza kulisy założenia placówki Karłowicz. 

W ostatnich latach trwał spór o intelektualną spuściznę Jana Pawła II. Część myślicieli uważa, że sprowadzono postać wybitnego Polaka do popularnych wadowickich kremówek, odzierając pontyfikat z głębi przekazu, zawartej w encyklikach. Zdaniem Karłowicza, Instytut Kultury nie będzie przechodził obojętnie obok zwykłej, ludzkiej strony Karola Wojtyły. – Jestem wielkim przeciwnikiem budowania łatwych kontrastów. Nie potrafię sobie wyobrazić fenomenu świętości, intelektualnego wpływu, ale i tej żarliwej miłości, którą wyzwalał papież w ludziach bez oznaki ciepła. Fenomen Jana Pawła II nie jest wyizolowany od tak prostej rzeczy, jak kremówki. Nie wiem, czy czytalibyśmy encykliki z pełną powagą, gdybyśmy nie kochali naszego rodaka i nie czuli bliskość z nim. Jest taki typ myślenia o świecie przez czysty rozum, a w swej intencji wyjątkowo nierealistyczny. Tymczasem nie da się rzeczywistości pokroić – uważa Dariusz Karłowicz i wyraża nadzieję, że 101. urodziny Karola Wojtyły odbędą się już w gmachu Angelicum, gdy świat pokona pandemię koronawirusa. Instytut Kultury im. Jana Pawła II zaangażuje prof. Mirosława Kiliana w przygotowanie studenckiego spektaklu „Hiob”. Studenci otrzymają wadowickie kremówki, bo przecież nie można „oskrobać” wybitnego Polaka z jego stylu życia. – Zarazimy młodych naukowców dobrym wirusem, który przybliży im postać Karola Wojtyły – zapowiedział Karłowicz.

Grzegorz Wszołek

Artykuł ukazał się w „Gazecie Polskiej” z dnia 27 maja 2020

ZOBACZ FILM z inauguracji Instytutu Kultury Św. Jana Pawła II na Angelicum w Rzymie

KLIKNIJ i dołącz do grona fundatorów Instytutu Kultury Św. Jana Pawła II w Rzymie 

Myśląc z Janem Pawłem II. Relacja z inauguracji Instytutu Kultury św. Jana Pawła II w Rzymie 

List Papieża Franciszka na inaugurację Instytutu Kultury św. Jana Pawła II w Rzymie 

Otwieramy „akademicki pomnik” dla św. Jana Pawła II. Rozmowa z rektorem Angelicum o. Michałem Paluchem OP 

Kard. Stanisław Ryłko: Instytut Kultury to bijące serce Uniwersytetu 

O. Serge-Thomas Bonino OP: W duchu żywego tomizmu 

Dariusz Karłowicz zaprasza do wspólnego budowania Instytutu Kultury Św. Jana Pawła II

O. Wojciech Giertych OP o inauguracji Instytutu Kultury św. Jana Pawła II na Angelicum