Marcia L. Colish: Marek Aureliusz i działanie wbrew sumieniu

Niebezpieczeństwo, jakie ludzie na siebie sprowadzają, powiększa świadomość, że sami są sobie winni

 

Niebezpieczeństwo, jakie ludzie na siebie sprowadzają, powiększa świadomość, że sami są sobie winni

 

Marcia L. Colish: Działanie wbrew sumieniu. Od klasycznej zagadki do koncepcji stoickiej

Zgodnie ze starożytną etyką eudajmonistyczną, gdy tylko poznamydobro, z natury do niego dążymy. Złe wybory etyczne biorą się z nieprawdziwych sądów rozumu. W teorii tej pojawia się problem, trudny do rozwiązania dla starożytnej filozofii: jak nasze wybory moralne mogą być sprzeczne z tym, co oceniamy jako dobre? Stoicy są zwolennikami
tego rodzaju eudajmonizmu, a nawet bardziej podnoszą stawkę. Stoicki mędrzec zawsze właściwie wszystko ocenia i działa w zgodzie z rozumem i naturą. Jest intencjonalnie skierowany ku dobru, nie może popełnić błędu czy wrócić na złą drogę. Mędrzec zawsze ma czyste sumienie – to wątek szczególnie kultywowany przez rzymskich stoików. Uzależniają oni wolę od rozumu, dlatego trudniej im odpowiedzieć na pytanie, jak możemy
działać wbrew sumieniu. Jeden z nich, Seneka, proponuje rozwiązanie, które przedstawia jako zgodne z tezą, że mędrzec, zwolennik stoicyzmu, czyni racjonalne prawo natury prawem swego własnego istnienia.

Przeczytaj cały tekst
Przeczytaj o książkce "Teoria i praktyka polityczna Marka Aureliusza"