Śledząc przebieg wielu dzisiejszych debat, trudno oprzeć się wrażeniu, że fundamentalny spór Sokratesa z sofistami o status prawdy pozostaje kluczowym dylematem filozofii współczesnej.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Wydział Nauk Historycznych i Społecznych
Instytut Politologii
Katedra Myśli Politycznej
serdecznie zapraszają do udziału w konferencji
środa, 12 października 2011 r.
Śledząc przebieg wielu dzisiejszych debat, trudno oprzeć się wrażeniu, że fundamentalny spór Sokratesa z sofistami o status prawdy pozostaje kluczowym dylematem filozofii współczesnej. „Gorgiasz” Platona – dialog rozpoczynający się od słów Kaliklesa: „Na wojnę i do bitwy...” – jest chyba najsłynniejszym i najbardziej złożonym zapisem tej konfrontacji. Jej rezultat, co warto podkreślić, nie wypada tym razem jednoznacznie a Sokrates, który podczas rozmowy zmaga się z poważnymi trudnościami, musi ostatecznie odwołać się do mitu. To wystarczający argument za tym, by ze szczególną uwagą pochylić się nad tekstem „Gorgiasza”. W rzeczywistości jednak dialog nie jest przecież wyłącznie zdaniem sprawy z przebiegu starcia. Już podczas pierwszej lektury mieni się znaczeniami a przed czytelnikiem, który uważnie śledzi tok argumentacji oraz zwraca uwagę na wątki fabularne, odkrywa skarbnicę wiedzy nie tylko etycznej, psychologicznej czy o statusie poszczególnych sztuk i nauk, ale także z zakresu teologii, polityki oraz logiki procesu historycznego.
Przygotowując konferencję kierujemy się słowami, wypowiedzianymi przez Sokratesa a zanotowanymi przez Ksenofonta: „Otwieram również skarbnicę myśli dawnych mędrców, jakie oni nam pozostawili w spadku w swych księgach, i razem z przyjaciółmi po kolei przeszukujemy, a jeśli znajdziemy w nich coś dobrego, wybieramy dla siebie i uważamy za wielką korzyść, jeśli sobie w czymś pomagamy wzajemnie”. Nie określamy z góry sztywnych ram tematycznych naszego spotkania. Wspólnym mianownikiem dla wszystkich wystąpień będzie jedynie tekst „Gorgiasza”. Interesują nas interpretacje jego poszczególnych wątków, przemyślenia będące wynikiem jego lektury, jak również przykłady jego recepcji na przestrzeni wieków. Pragniemy potraktować dialog właśnie jak jedną ze skarbnic myśli dawnych mędrców. Nie udajemy, że potrafimy zrozumieć tekst lepiej niż jego autor oraz bezbłędnie wpisać go w kulturowo-historyczny kontekst, aby więcej doń nie wracać. Nie sposób przewidzieć, co kryje skarbnica, ale wypada mieć nadzieję, że są to rzeczy cenne.
Plan konferencji:
10:00-10:10 – otwarcie konferencji (prof. Aniela Dylus, dyrektor Instytutu Politologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)
10:10-11:30 – I panel
dr Dominika Budzanowska (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Katedra Filozofii i Kultury Antycznej), „Wolałbym raczej krzywdę znieść, niż wyrządzić” (Gorgiasz 469 C) według Seneki Młodszego, rzymskiego polityka-filozofa
dr Anna Kucz (Uniwersytet Śląski, Katedra Filologii Klasycznej), <Umbra veri> - recepcja „Gorgiasza” w „Adversus nationes” Arnobiusza
prof. Helena Cichocka (Uniwersytet Warszawski, Instytut Filologii Klasycznej), Bizantyńskie komentarze do definicji retoryki przekazanych w platońskim „Gorgiaszu”
11:30-12:00 – Dyskusja
12:00-12:30 – Przerwa kawowa
12:30-13:50 – II panel
dr Dorota Zygmuntowicz (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Mądrość i paradoks sofistyki. Dlaczego niewiedzących nie jest w stanie przekonać wiedzący?
dr Michał Piekarski, Dwa prawa. Dialektyka języka w platońskim „Gorgiaszu”
mgr Szymon de Tchórzewski (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Politologii), Niesprawiedliwie umrzeć czy sprawiedliwie zabić? Wokół „Gorgiasza” Platona
13:50-14:20 – Dyskusja
14:20-15:20 – Przerwa obiadowa
15:20-16:40 – III panel
prof. Clifford Angell Bates (Uniwersytet Warszawski, Ośrodek Studiów Amerykańskich), The truth about natural right as revealed by Plato’s ‘Gorgias’: one ‘Straussian’ reading of ‘Classical Natural Right’ based on the Socratic teaching revealed in the’Gorgias’
mgr Bartłomiej Radziejewski (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Politologii), Od sofistyki do postpolityki
mgr Tomasz Stefanek (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Politologii), O pożytkach i szkodliwości sofistyki dla demokracji liberalnej
16:40-17:10 – Dyskusja
17:30 – Podsumowanie: „Gorgiasz”: nasz współczesny – dyskusja
dr Marek A. Cichocki (Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, „Teologia Polityczna”)
prof. Zbigniew Stawrowski (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Politologii)
Moderator: mgr Tomasz Stefanek, UKSW
Patronat: „Teologia Polityczna”