Serdecznie zapraszamy do udziału w cyklu wykładów prof. Zbigniewa Stawrowskiego pt. „Rozumieć politykę z pomocą Platona”, organizowanego przez Instytut Myśli Józefa Tischnera. Ich celem jest odsłonięcie fundamentów racjonalnej refleksji nad rzeczywistością polityczną w oparciu o dzieła Platona.
Świat polityki, z którym mamy na co dzień do czynienia, to przede wszystkim oddziaływanie na emocje, osiągające swoje apogeum w okresach przedwyborczych; oddziaływanie – dodajmy – polegające głównie na wzbudzaniu negatywnych uczuć wobec politycznego przeciwnika. Niesmak, który budzi tak uprawiana polityka wskazuje, że tęsknimy jednak za czymś innym – za polityką, która niesie w sobie coś wartościowego i wzniosłego, za „roztropną troską o dobro wspólne”. Ta tęsknota czy nadzieja ma mocną podstawę, bowiem możliwe jest zupełnie inne spojrzenie, które pozwala z dystansem i bardziej rozumnie postrzegać politykę i różne jej wymiary.
O tym, jak wygląda polityka i co jest w niej najważniejsze, ludzie piszą od co najmniej dwóch i pół tysiąca lat. Jednak nie chodzi tylko o opis – to bowiem domena historyków – ale przemyślenie i próbę zrozumienia. Rozumna refleksja nad polityką zrodziła się w starożytnej Grecji dzięki takim myślicielom jak Sokrates, Platon czy Arystoteles i to u nich odnajdziemy zarówno najważniejsze pytania, które nurtują nas obecnie, jak i odpowiedzi – czasem o wiele bardziej trafne niż te, które dziś powszechnie uważa się za oczywiste. Sens pojęć takich jak państwo (wspólnota polityczna), republika, demokracja (i inne typy ustrojowe), praworządność, podział władzy i wiele innych, wyklarował się właśnie w dziełach wspomnianych myślicieli, a wśród nich rola Platona była wyjątkowa. Jego dialogi – niestety coraz bardziej zapomniane – stanowią skarb naszej cywilizacji, dostarczając znakomitych intelektualnych instrumentów, pozwalających także i dziś dostrzec to, co w polityce najistotniejsze.
Celem planowanych wykładów jest nie tyle przypomnienie rozważań ateńskiego filozofa, co przede wszystkim pokazanie, że daje nam on znakomite narzędzia, pozwalające lepiej rozumieć dzisiejszy świat. Natura ludzka pozostaje przecież wciąż taka sama, zmienia się jedynie dziejowa scenografia. Bohaterowie wojny peloponeskiej czy demokratyczni politycy spierający się na ateńskiej agorze wcale nie różnią się tak bardzo od znanych nam aktorów współczesnej sceny politycznej.
Do udziału w wykładach zachęcamy szczególnie studentów i doktorantów studiów humanistycznych i społecznych. Liczba miejsc ograniczona! Osoby zainteresowane prosimy o zgłoszenie się na adres instytut@tischner.org.pl z podaniem roku studiów, kierunku i uczelni. W temacie wiadomości prosimy wpisać: Rozumieć politykę.
Wykłady w tym semestrze akademickim będą odbywały się co tydzień w piątki o godz. 17:00, w siedzibie Instytutu w Krakowie, ul. Sławkowska 14 – pierwsze spotkanie w piątek 18 października 2024 r.
Tegoroczny cykl stanowi kontynuację wykładów, które prowadzone były w poprzednim semestrze i są dostępne na YouTube:
1. Wprowadzenie
2. Kontekst historyczno-filozoficzny
3. Sokrates a Platon
4. Politeja – pytanie o sprawiedliwość
5. Politeja – państwo idealne
6. Wychowanie a polityka
7. Hierarchie ustrojów
8. Krytyka demokracji