Antonina Karpowicz-Zbińkowska: Ensemble PAN, The Island of St. Hylarion

Płyta Island of St. Hylarion zawiera zarówno świeckie jak i sakralne utwory ze sławnego kodeksu z muzyką powstałą na przełomie XIV i XV wieku w Królestwie Cypru

Mało znany zespół Ensemble PAN (Project Ars Nova) wykonuje tę muzykę w sposób zachwycający, iście prerafaelicki, wyidealizowany, baśniowy.

Płyta Island of St. Hylarion zawiera zarówno świeckie jak i sakralne utwory ze sławnego kodeksu z muzyką powstałą na przełomie XIV i XV wieku w Królestwie Cypru. Królestwo to rządzone było od XII do XV wieku przez dynastę Lusignanów, odkąd to ostatni król jerozolimski, Guido de Lusignan uciekł przed muzułmanami i odkupił tę wyspę od templariuszy.

Kodeks powstał w pierwszej połowie XV wieku, za czasów króla Janusa Cypryjskiego (który urodził się w Genui i otrzymał imię na cześć mitycznego założyciela tego miasta – boga Janusa). Muzyka z tego kodeksu czerpie wzorce z muzyki francuskiej (uchodźcy z królestwa jerozolimskiego to wszak potomkowie krzyżowców, a więc Frankowie), a zwłaszcza  dworu w Awignonie, który wówczas jest potężnym ośrodkiem kulturalnym i siedzibą papieża.

Mało znany zespół Ensemble PAN (Project Ars Nova) wykonuje tę muzykę w sposób zachwycający, iście prerafaelicki, wyidealizowany, baśniowy. Zwłaszcza szczególną ozdobą tego nagrania są utwory wykonywane przez genialnego śpiewaka Johna Fleagle’a, który raz na zawsze ukształtował moje wyobrażenie o estetyce tej epoki.

Poniżej przytaczam tłumaczenie Jana Kaznowskiego pierwszego utworu, rondeau Contre dolour:

NA BÓLE

 Na bóle, wesołość i rozkosze,
 Na płacz, śmiech i radosne zabawy,
 Na pech, szczęście i tłuste potrawy
 Dał mi Amor, o co z dawna proszę.
 Dziękując, tę prośbę doń zanoszę,
 By to zawsze dać mi był łaskawy,
 Na bóle, wesołość i rozkosze,
 Na płacz, śmiech i radosne zabawy.
 Szczęściem w mym sercu już dziś nie noszę
 Smutnej żądzy i wielkiej obawy,
 Że już nie dojdę zdrowia poprawy
 I dzięki Bogu bez kłamstwa głoszę:
 Na bóle, wesołość i rozkosze,
 Na płacz, śmiech i radosne zabawy,
 Na pech, szczęście i tłuste potrawy
 Dał mi Amor, o co z dawna proszę.

Antonina Karpowicz-Zbińkowska